 |
Τι και πώς μετριέται, ποια είναι η σημασία της |
Με το όρο γεωμετρία ονομάζουμε συγκεκριμένες τιμές απόστασης και κλίσης που μετριούνται ανάμεσα και μεταξύ των δομικών στοιχείων ενός δικύκλου. Οι τιμές αυτές καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την δυναμική συμπεριφορά ενός δικύκλου και κατηγοριοποιούνται ως εξής:
Μεταξόνιο (Wheelbase)
Αναλύοντας την σύνθεση της λέξης (μεταξύ των αξόνων) αυτό που καταλαβαίνει κανείς είναι ότι πρόκειται για την απόσταση μεταξύ των κέντρων του μπροστινού και του πίσω τροχού. Ο ορισμός είναι σωστός, ωστόσο αυτό που μας ενδιαφέρει στην προκειμένη περίπτωση και αυτό που τελικά έχει σημασία είναι η απόσταση μεταξύ των σημείων επαφής του μπροστινού και του πίσω ελαστικού με τον δρόμο.
Εννοείται βέβαια, ότι κέντρο τροχού και σημείο επαφής ελαστικού με τον δρόμο, συμπίπτουν στην νοητή κάθετη ευθεία που διέρχεται από αυτά. Όσο μεγαλύτερη η τιμή του μεταξονίου, τόσο καλύτερη η κατευθυντικότητα της μηχανής και η σταθερότητα της στην ευθεία. Το μεγάλο μεταξόνιο επίσης αποτρέπει τις σούζες, ενώ προσφέρει πιο ελεγχόμενες αντιδράσεις κατά την υπερστροφή ισχύος. Από την άλλη, μοτοσικλέτες με μεγάλο μεταξόνιο είναι πιο αργές στις εντολές του αναβάτη, ενώ απαιτούν μεγαλύτερη κλίση σε μια δεδομένη στροφή, συγκριτικά με μοτοσικλέτες που έχουν πιο “κοντό” μεταξόνιο.
Γωνία Kάστερ και Ίχνος (Caster Angle ή Rake Angle και Trail)
Η γωνία κάστερ (Α), μετριέται σε μοίρες και είναι η γωνία που σχηματίζεται μεταξύ των στελεχών του πιρουνιού (καλάμια) και της νοητής κάθετης γραμμής που διέρχεται από το κέντρο του μπροστινού τροχού. Πρόκειται φυσικά για οξεία γωνία με τιμές πολύ κάτω από τις 90 μοίρες. Τυπικά, sport μοτοσικλέτες έχουν τιμές γωνίας κάστερ κοντά στις 25 μοίρες ενώ cruiser και custom φθάνουν και ξεπερνούν κατά περιπτώσεις τις 40 μοίρες.
Το ίχνος (Β), μετριέται σε χιλιοστά και είναι η απόσταση που σχηματίζεται μεταξύ του σημείο επαφής του μπροστινού ελαστικού με τον δρόμο και του σημείου στο οποίο η προβολή της νοητής ευθείας που διέρχεται παράλληλα με τον λαιμό της μοτοσικλέτας, τεμνει το οριζόντιο επίπεδο. Η γωνία κάστερ και το ίχνος είναι τιμές ευθέως ανάλογες, με την έννοια του ότι όσο αυξάνονται οι μοίρες της κάστερ αυξάνεται και το μέγεθος του ίχνους. Μεγάλη γωνία κάστερ και μεγάλο ίχνος, ευνοούν την σταθερότητα στη ευθεία και επαναφέρουν άμεσα το τιμόνι σε περίπτωση ταλάντωσης του, με αντίτιμο βέβαια την βαριά αίσθηση αυτού και την μεγαλύτερη προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει ο αναβάτης για να κατευθύνει την μοτοσικλέτα στις στροφές και γενικά στις αλλαγές κατεύθυνσης.
Offset
To Οffset μετριέται σε χιλιοστά και είναι η απόσταση που σχηματίζεται μεταξύ δύο νοητών ευθειών. Μιας που διέρχεται από το κέντρο του λαιμού της μοτοσικλέτας και μιας παράλληλα σε αυτή, που διέρχεται από το κέντρο των στελεχών του πιρουνιού, όπως αυτά “δένουν” στην πάνω τιμονόπλακα.
Το Offset επηρεάζει με αντιστρόφως ανάλογο τρόπο το ίχνος. Όσο μεγαλώνει η τιμή του Offset, τόσο μικραίνει η τιμή του ίχνους και το αντίθετο φυσικά.
Βάρος
Μετριέται φυσικά σε κιλά και προφανώς αφορά στο πόσο ζυγίζει μια μοτοσικλέτα. Ωστόσο οι τιμές που δίνονται στην δημοσιότητα, ακόμα και οι επίσημες, μπορούν να διαφέρουν από την πραγματικότητα και να χρειάζεται κάποιος να διαβάσει τα “ψιλά γράμματα” για να ενημερωθεί. Το βάρος λοιπόν μπορεί να δίδεται ως “Dry Weight” δηλαδή “Ξηρό” ή “Κενό”, που σημαίνει ότι η μοτοσικλέτα ζυγίστηκε χωρίς καύσιμο στο ρεζερβουάρ της. Αυτό θα μπορούσε να αποτελεί μια αποδεκτή τιμή αν αποτελούσε μια standard και επίσημη διαδικασία μέτρησης του βάρους, όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει, καθότι πολλές φορές η μοτοσικλέτα ζυγίζεται όχι μόνο χωρίς βενζίνη αλλά και χωρίς λιπαντικό, ψυκτικό υγρό ή ακόμα και χωρίς μπαταρία. Προφανώς αυτές οι τιμές βάρους είναι εντελώς αναξιόπιστες και παραπλανητικές, τουλάχιστον όμως είναι υποχρεωτικό να αναφέρεται και να επισημαίνεται το είδος της μέτρησης που έχει γίνει και τι δεν συμπεριλήφθηκε σε αυτή.
Επίσημη και κανονικοποιημένη διαδικασία μέτρησης, είναι το λεγόμενο “Wet Weight” ή όπως συνηθίζουμε να λέμε στην Ελλάδα “Μικτό”. Σε αυτή την μέτρηση βάρους, οι μοτοσικλέτες ζυγίζονται με όλα τα δομικά και εξοπλιστικά στοιχεία των εκδόσεων τους, καθώς και με όλα τα υγρά που χρειάζονται για να λειτουργήσουν, ενώ τα ρεζερβουάρ πληρώνονται τουλάχιστον μέχρι το 90% της χωρητικότητας τους. Είναι λοιπόν η πλέον αντιπροσωπευτική και κοντά στην πραγματικότητα μέτρηση βάρους και αυτή που θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν στους κατάλογους των τεχνικών χαρακτηριστικών. Πολύ σημαντική πληροφορία στις μοτοσικλέτες, είναι και η κατανομή του βάρους, το πως δηλαδή αυτό μοιράζεται στον μπροστινό και στον πίσω τροχό. Αυτή η πληροφορία δίδεται συνήθως με την μορφή ποσοστού, δηλαδή για παράδειγμα μια μοτοσικλέτα βάρους 160 κιλών, μπορεί να έχει κατανομή βάρους 55% μπροστά και 45% πίσω.
Πρόκειται για μια ξεχωριστή μέτρηση βάρους, η οποία δίδεται από τον κατασκευαστή ως το μέγιστο όριο φόρτωσης μια μοτοσικλέτας, προκειμένου αυτή να διατηρήσει τα δυναμικά χαρακτηριστικά της και να κινείται με ασφάλεια. Για παράδειγμα, όταν σε μια μοτοσικλέτα αναφέρεται ως μέγιστό βάρος φόρτωσης τα 200 κιλά, αυτό περικλείει τον οδηγό και τον συνεπιβάτη, τις αποσκευές τους, καθώς και τον πρόσθετο εξοπλισμό που έχει τοποθετηθεί. Δεν θα πρέπει λοιπόν σε καμία περίπτωση η άθροιση των κιλών αυτών να ξεπερνά τα 200, γιατί τότε ο κατασκευαστής δεν μπορεί να εγγυηθεί για την αποτελεσματικότητα στο φρενάρισμα και γενικά για την συμπεριφορά της μοτοσικλέτας. Μέγιστο όριο σε κιλά φόρτωσης μπορούμε να συναντήσουμε επίσης σε επί μέρους στοιχεία μιας μοτοσικλέτας, όπως στην σχάρα της ή σε πρόσθετο εξοπλισμό, όπως πλαϊνές βαλίτσες και tank bag.
Διαστάσεις
Μετριούνται σε χιλιοστά και συνήθως παρουσιάζονται ως Μήκος, Πλάτος, Ύψος. Αυτό που θα πρέπει να έχει κατά νου κάποιος εξετάζοντας αυτές τι τιμές, είναι ότι αφορούν στο μέγιστο της απόστασης μεταξύ διαμετρικά αντίθετων στοιχείων μια μοτοσικλέτας σε έναν άξονα. 
Επί παραδείγματι το “πλάτος”, αφορά συνήθως στην απόσταση μεταξύ των καθρεπτών μιας μοτοσικλέτας που είναι και τα στοιχεία της που εξέχουν πιο πολύ. Σε περίπτωση που τα αντίβαρα του τιμονιού μιας μοτοσικλέτας είναι αυτά που εξέχουν περισσότερο, τότε το πλάτος θα αφορά στην μεταξύ τους απόσταση. 
Το ίδιο ισχύει για το μήκος, ενώ σε ότι αφορά στο ύψος, αυτό μετριέται με την μοτοσικλέτα σε όρθια θέση και είναι η απόσταση από το υψηλότερη σημείο της, μέχρι το έδαφος.
Ύψος σέλας
Μετριέται σε χιλιοστά και είναι η απόσταση του κατώτερου σημείου μιας μοτοσικλέτας, -συνήθως της ποδιάς ή της καρίνας- από το έδαφος, όταν αυτή δεν έχει φορτίο. Η απόσταση από το έδαφός παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στις “καθαρόαιμες” Οff – Road και στις On-Off μοτοσικλέτες, προκειμένου να μην βρίσκει κάτω η μοτοσικλέτα στις εκτός δρόμου διαδρομές. Αλλά ακόμα και στις αστικού προσανατολισμού μοτοσικλέτες, χρειάζεται μια σεβαστή τιμή απόστασης από το έδαφος, αφού το ανέβα – κατέβα σε πεζοδρόμια και σε απότομες ράμπες είναι συχνό φαινόμενο. Σημαντικό ρόλο παίζει και το μεταξόνιο σε αυτή την περίπτωση. Αν δύο μοτοσικλέτες έχουν την ίδια απόσταση από το έδαφος αλλά η μια έχει πολύ μεγαλύτερο μεταξόνιο, τότε αυτή έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να βρει κάτω, στην προσπέλαση εμποδίων.