Τι εξυπηρετεί αυτή η φαινομενικά λάθος τοποθέτηση;

Θα το έχετε παρατηρήσει φυσικά και είναι μάλιστα πάρα πολύ πιθανό, η μοτοσυκλέτα ή το scooter σας να έχει τα λάστιχα φορεμένα με “λάθος” τρόπο, σε ότι αφορά στην φορά της χάραξης του πέλματος.

Στο πίσω ελαστικό, η χάραξη έχει σχήμα που μοιάζει με “V”, με την κορυφή του νοητού τριγώνου που σχηματίζεται, να βρίσκεται προς την “σωστή” διεύθυνση περιστροφής του τροχού. Στο μπροστινό ελαστικό όμως, η χάραξη έχει σχήμα “Λ”, δηλαδή κατά την περιστροφή το τροχού, πρώτα συναντούν τον δρόμο τα ανοικτά σκέλη και μετά η κορυφή.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό και γιατί οι κατασκευαστές έχουν ειδικούς δείκτες στο προφίλ των ελαστικών, υποδεικνύοντας την σωστή τοποθέτηση τους στις ζάντες, παρά το ότι μας φαίνεται λάθος;

Πρώτα απ΄όλα ένας από τους λόγους, δεν έχει να κάνει με την χάραξη αλλά με κάτι που δεν είναι ορατό σε εμάς, το πώς έχουν τοποθετηθεί οι στρώσεις του ελαστικού, εσωτερικά, κάτω από το πέλμα, σε ορισμένους τύπους ελαστικών. Οι στρώσεις αυτές έχουν μια αλληλοεπικάλυψη, όπου και εφαρμόζεται κόλλα, φανταστείτε την λογική με την οποία δένουμε ένα μέλος μας με επίδεσμο.

Στο πίσω ελαστικό, οι μεγαλύτερες δυνάμεις ασκούνται κατά την διάρκεια της επιτάχυνσης, με σημείο εφαρμογής την επιφάνεια του πέλματος που βρίσκεται σε επαφή με τον δρόμο. Η περιστροφή του τροχού ουσιαστικά “τραβά” το ελαστικό με μια διεύθυνση αντίθετη από την φορά της μηχανής. Θα πρέπει λοιπόν, αυτά τα τμήματα που αλληλεπικαλύπτονται και είναι κολλημένα εσωτερικά του ελαστικου, να μην τραβιούνται (με κίνδυνο να αρχίσουν οι αποκολλήσεις) αλλά να είναι “κόντρα” σε αυτές τις δυνάμεις.

Το αντίθετο συμβαίνει στο μπροστινό ελαστικό, που τα… ζόρια τα τρώει κατά την διάρκεια της επιβράδυνσης. Για το ίδιο λόγο με το πίσω ελαστικό, αλλά έχοντας υπ όψιν ότι ασκούνται αντίθετες σε φορά δυνάμεις, θα πρέπει και αυτό να τοποθετείται με τρόπο τέτοιο, ώστε οι εσωτερικές στρώσεις να μην υπόκεινται σε εφελκυσμό αλλά σε συμπίεση.

Πάμε τώρα στην χάραξη. Αυτό που καταλαβαίνουμε όλοι, είναι ότι τα “αυλάκια” στους τροχούς εξυπηρετούν πρωτίστως στην απορροή της στρώσης νερού που βρίσκεται επάνω στον δρόμο, όταν βρέχει. Στο πίσω ελαστικό, αυτό φαίνεται πως είναι δυνατό, με το σχήμα “Λ” που σχηματίζουν τα αυλάκια.

Καθώς περιστρέφεται το λάστιχο, η κορυφή του “Λ” συναντά την άσφαλτο, “μαζεύει” το νερό και στη συνέχεια τα σκέλη οδηγούν το νερό αυτά στα άκρα, απομακρύνοντας το από το κέντρο του τροχού, όπου θέλουμε το πέλμα να έχει επαφή με τον δρόμο. Ακούγεται σωστό ε;

Ναι αλλά δεν εξυπηρετεί αυτό ακριβώς η χάραξη! Υπάρχουν και άλλα φαινόμενα που συμβαίνουν όταν ένα ελαστικό συναντά νερό και πάλι παίζει πολύ μεγάλο ρόλο αν πρόκειται για το μπροστινό ή το πίσω. Όσο και αν σας ακούγεται περίεργο, αεροδυναμική και αδρανειακές δυνάμεις, σηκώνουν και συγκρατούν αρκετό νερό πάνω στο πέλμα του ελαστικού όταν αυτό περάσει το σημείο επαφής του με τον δρόμο.

Το νερό αυτό λοιπόν, το “φίλμ” που μένει πάνω στο ελαστικό είναι που πρέπει να απομακρυνθεί, ειδικά όταν τα ελαστικά επιτελούν το κυριότερο τους έργο, επιτάχυνση το πίσω, επιβράδυνση το μπροστινό. Θέλουμε το πέλμα που ετοιμάζεται να πατήσει τον δρόμο να είναι τελείως απαλλαγμένο από νερά.

Ας πάρουμε για παράδειγμα το μπροστινό ελαστικό κατά την διάρκεια της επιβράδυνσης. Η αδράνεια σε αυτή την κινητική φάση μιας μοτοσυκλέτας, “σπρώχνει” τα πράγματα προς τα μπροστά. Σκεφτείτε λοιπόν το ελαστικό να είχε χάραξη “V”, το  νερό θα παγιδευόταν στην κορυφή, στο χειρότερο σημείο, στο κέντρο, με ότι μπορεί αυτό να συνεπάγεται για την πρόσφυση.



Η “αντίθετη” χάραξη τύπου “Λ” όμως, απομακρύνει το νερό. Παρόμοια, αλλά αντίθετη σε φορά είναι και κατάσταση στο πίσω ελαστικό όπου η αδράνεια κατά την επιτάχυνση, “σπρώχνει” τα πράγματα προς τα πίσω. Η χάραξη “V” σε αυτή την περίπτωση, οδηγεί τα νερά που έχει μαζέψει το λάστιχο από τον δρόμο στο πλάι και εκτός ελαστικού, καθαρίζοντας το πέλμα πριν αυτό έρθει σε επαφή με τον δρόμο.